Obowiązkowy audyt energetyczny przedsiębiorstwa – nowe przepisy!

W środowisku gospodarczym, w którym zrównoważony rozwój oraz efektywne wykorzystanie zasobów stają się kluczowymi priorytetami, audyty energetyczne stają się nieodzownym narzędziem dla przedsiębiorstw dążących do optymalizacji swojej działalności. Unia Europejska, reagując na rosnące wyzwania związane z poprawą efektywności energetycznej, rozszerzyła zakres obowiązkowych audytów. Audyt nie będzie wymagany tylko wśród dużych przedsiębiorstw, ale także wśród tych, w których zużycie energii w ciągu ostatnich lat przekroczyło 10 TJ.

Do końca 2023 roku, zgodnie z komunikatem Prezesa URE, obowiązek wykonania audytu energetycznego obejmował tylko duże przedsiębiorstwa, które:

• w przeciągu dwóch poprzedzających lat zatrudniają powyżej 250 pracowników;
• lub osiągają roczne obroty powyżej 50 mln euro;
• lub osiągają przychody powyżej 43 mln euro.

Regulowała to Ustawa z dnia 20 maja 2016 roku o efektywności energetycznej (Dz. U. 2021 r. poz. 2166).  Przedsiębiorstwa, które spełniały wymagania, w momencie wejścia Ustawy w życie, miały 12 miesięcy na przeprowadzenie audytu. Z obowiązku wykonania audytu energetycznego zwolnione zostały przedsiębiorstwa, które posiadają system zarządzania energia lub system zarządzania środowiskowego i w ramach tych systemów przeprowadziły audyt energetyczny przedsiębiorstwa.

Wiele przedsiębiorstw, nie było pewnych, czy zaliczają się do grupy, której dotyczy obowiązek wykonania audytu. Z tego też względu część z nich decydowało się na wykonanie niezależnego audytu, pomimo tego, że posiadało systemy zarządzania energią. Z drugiej strony były przedsiębiorstwa, które odwlekały decyzję o przeprowadzeniu audytu, ponieważ nie były pewne czy powiązania kapitałowe z innymi firmami czynią je dużymi przedsiębiorstwami. Kolejną kwestią, która wprowadzała przedsiębiorców w zakłopotanie, była konieczność przeprowadzenia audytu energetycznego, kiedy przedsiębiorstwo urosło.

We wrześniu 2023 roku Parlament Europejski wprowadził  zmiany w prawie, w których określił, które przedsiębiorstwa mają obowiązek wykonania audytu energetycznego. Zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1791 z dnia 13 września 2023 r. w sprawie efektywności energetycznej, obowiązek przeprowadzenia audytu energetycznego będzie dotyczył nie tylko dużych przedsiębiorstw, ale wszystkich firm, które nie wdrożyły systemu zarządzania energią, i których średnie roczne zużycie energii w ciągu ostatnich trzech lat, przy uwzględnieniu wszystkich nośników energii, przekroczyło
2 778 MWh. Dodatkowo, wszystkie przedsiębiorstwa, które w ciągu trzech ostatnich lat zużyły więcej niż 23 611 MWh energii ze wszystkich nośników, mają obowiązek wdrożenia systemu zarządzania energią.

Przeprowadzenie audytu energetycznego może stanowić inwestycję, która  przynieść wielorakie korzyści dla przedsiębiorstw, ale także dla społeczeństwa i środowiska. Dzięki zmianom w prawie audyt energetyczny przedsiębiorstwa nie będzie zależał od tego jak duże jest przedsiębiorstwo, ale od faktycznego zużycia energii. Jest to zdecydowanie lepsze podejście, ponieważ średnie firmy, które wykazują wyjątkowo duże zużycia energii także będą musiały taki audyt przeprowadzić. Wydaje się, że dzięki temu unikniemy także niejasności, które firmy są objęte obowiązkiem wykonania audytu. Nowe przepisy jasno wskazują, że po przekroczeniu podanej wartości zużycia energii, firma jest zobligowana do przeprowadzenia audytu. Jednocześnie część firm nie ma pełnej świadomości ile energii zużywają, ponieważ nie zawsze kierownictwo jest zainteresowane tym aspektem, a na przykład zużycie energii w pojazdach floty samochodowej jest marginalizowane i pomijane.

Nie mniej jednak, audyt energetyczny przedsiębiorstwa i nowe przepisy przekładają się na zwiększanie świadomości przedsiębiorców w zakresie efektywności energetycznej. Dzięki przeprowadzonemu audytowi firma posiada dokładną wiedzę, które obszary pochłaniają najwięcej energii, a także jakie modernizacje można wprowadzić, aby uzyskać jak największe oszczędności. Co raz więcej przedsiębiorców będzie bardziej świadomie zarządzać nośnikami energii w przedsiębiorstwie, co przyczyni się do redukcji gazów cieplarnianych.